برخی از کاربردهای شبکه حسگر بی سیم

این شبکه ها ابتدا در نیروی های نظامی استفاده شدند و در مواردی مثل کنترل صحنه جنگ مورد استفاده قرار گرفتند.

این شبکه ها مجموعه ای از چند تا چندصد گره حسگر میباشد که هر گره با یک یا چند گره دیگر مرتبط است.

هرگره دارای بخش های زیر است:

 

ادامه نوشته

مصرف انرژی در حسگرهای بیسیم

گره های حسگر قطعات بسیار کوچک الکتروومکانیکی می باشند که دارای منبع انرژی بسیار کمی (در حدود 5/. آمپر ساعت و 1/2 ولت) می باشند.

رسانه ارتباطی در شبکه های حسگر بی سیم

در یک شبکه حسگر بیسیم چند گامی ارتباط بین گره ها از طریق امواج مادون قرمز، امواج رادیوئی و مایکروویو می باشد. برای استفاده بهینه از حسگرها باید این رسانه در تمامی نقاط در دسترس باشد. یکی از کاندیداهای رسانه ارتباطی می تواند امواج ISM باشد که در اکثر کشورها مجاز است و نیاز به اخذ مجوز ندارد.

فرکانس های انتخابی برای شبکه های حسگر بیسیم 2.4Ghz  و 916Mhz  مب یاشد.

محیط گسترش گره ها

گره های حسگر غالبا دور از دسترس و به صورت خود- سازمانده و بدون محوریت کنترل شروع بکار می کنند.

 

برای مثال برخی محیط هائی که از شبکه های حسگر بیسیم استفاده می کنند به قرار زیر می باشد:

- چهار راه های پرتردد - داخل ماشین آلات صنعتی - کف اقیانوس ها - داخل گردبادهای تند - بر روی سطح اقیانوس ها در هنگام وقوع طوفان - میدان نبرد در سمت خطوط دشمن - داخل ساختمان ها و منازل - در انبارهای بسیار بزرگ - چسبیده به حیوانات - چسبیده به وسایل حمل و نقل سریع السیر - داخل رودخانه ها به صورت متحرک و معلق.

از کاربردهای نام برده شده برداشت می شود که حسگرها در چه شرایط محیطی خاصی باید اطلاعات را جمع آوری کرده و به ایستگاه پایه انتقال دهند که این شرایط کاملا متفاوت از شبکه های موردی متعارف یا شبکه های سنتی می باشد.

در آینده در مورد کاربردهای شبکه های حسگر بیسیم بیشتر صحبت خواهیم کرد.

فاز گسترش مجدد گره ها

گره های جدیدی در حین عملیات شبکه ممکن است به شبکه اضافه شود و یا جایگزین گره های دیگر شود و یا گره های جدید با عملکرد متفاوت به شبکه تزریق شود که این امر باعث تغیر توپولوژی شبکه می شود.

فاز بعد از توزیع گره ها

بعد از توزیع گره ها ممکن است به دلایل زیر توپولوژی شبکه دچار تغییر شود:

 

- موقعیت گره ها

- دسترسی داشتن به شبکه

- کمبود انرژی گره ها

- اتمام انرژی گره یا خرابی گره

- انجام وظیفه خاصی در محیط(گره های متحرک)

خرابی در شبکه های حسگر بیسیم امری عادی می باشد و ای ن به دلیل اتمام انرژی گره ها و یا محیط توزع آنها می باشد که باعث خرابی فیزیکی گره ها می شود(مثلا در محیط های نبرد).

در نتیجه توپولوژی این شبکه ها مستعد تغییرات مکرر می باشد.

فاز قبل از توزیع گره ها و در حین توزیع گره ها

گره های حسگر می توانند به صورت دسته ای در محیط پرتاب شوند و یا به صورت یکی یکی در محیط جایگذاری شوند. به دلیل تعداد زیاد گره ها انتشار گره ها از روی یک نقشه کاملا مهندسی شده امکان پذیر نمی باشد.

 

از این رو توزیع گره ها باید:

- هزینه نصب را کاهش دهد

- تا حد امکان نیاز به طرح های از پیش تعیین شده را کاهش دهد

- انعطاف پذیری آرایش گره ها را افزایش دهد

- میزان خود - سازماندهی بودن و تحمل در برابر خطا را افزایش دهد.

توپولوژی شبکه های حسگر

گسترش تعداد زیادی از گره های خودکار و غیر قابل دسترس در محیط، حفظ توپولوژی شبکه را به امری مشکل تبدیل کرده است.خصوصا که گره ها مستعد خرابی های مکرر نیز می باشند.

درا اینجا توپولوژی های شبکه را در سه قسمت تقسیم بندی می کنیم و به شرح کوتاهی از هر کدام می پردازیم.

1- فاز قبل از توزیع گره ها و در حین توزیع گره ها 2- فاز بعد از توزیع گره ها 3- فاز افزایش مجدد گره ها.

محدودیت های سخت افزاری در شبکه های حسگر بی سیم

واحد حسگر خود از دو بخش تشکیل شده. قسمت مربوط به اندازه گیری

محیط و قسمت تبدیل داده های آنالوگ به دیجیتال. داده های اندازه گیری

شده توسط بخش تبدیل داده ها به شکل دیجیتال درآمده و به قسمت

پردازش ارسال می شوند. گره های حسگر با دارا بودن بخش های فوق باید

دارای اندازه و وزن بسیار کم باشند که گاها توانائی معلق بودن در هوا را نیز داشته باشند.محدودیت دیگر در کم مصرف بودن گره هاست.از آنجائیکه گره ها اکثرا پس از رها شدن در محیط قابل دسترس نمی باشند، پایان انرژی آنها در واقع پایان عمرشان نیز می باشد.در نتیجه تاحد امکان گره ها باید کم مصرف باشند.

هزینه ساخت در شبکه های حسگر بی سیم

از آنجائیکه شبکه های حسگر از تعداد زیادی گره حسگر تشکیل شده در نتیجه هزینه ساخت یک گره نقش تعیین کننده ای در هزینه کل شبکه خواهد داشت.

یک گره بسته به نوع کاربردش می تواند دارای قسمت های مختلفی چون واحد محرکه،واحد پردازش، واحد ارتباطات و سایر واحدهای مورد نیاز باشد که

می تواند هزینه ساخت هر گره را بالا ببرد.

مقیاس پذیری شبکه های حسگر بی سیم

تعداد گره هائی که در یک شبکه حسگر بیسیم استفاده می شوند، بسته به

نوع کاربرد ممکن است به صدها و یا هزاران گره برسد. بنابراین طرح شبکه باید

به گونه ای باشد که بتواند با این تعداد گره به کار خود ادامه دهد. به تعداد

گره های موجود در یک ناحیه خاص چگالی گره ها  گفته می شود

تحمل پذیری در برابر خطا

گره های حسگر ممکن است بر اثر اتمام انرژی یا آسیب های فیزیکی و یاپارازیت در اختلال در عملکرد شده و 

از شبکه خارج شوند.نقص و یا خرابی در هرگره و خارج شدن آن از شبکه نباید تاثیری در عملکرد کل شبکه

 داشته باشد.مثلا در جائیکه قرار است یک گره دما یا رطوبت یک خانه را کنترل کند، از آنجائیکه گره در معرض

 آسیب زیادی نمی باشد تحمل پذیری در برابر خطا چندان مهمنیستاما در کاربردهای نظامی، از آنجائیکه

 اطلاعات جنبه حیاتی دارند واحتمال خرابکاری اط طرف دشمن نیز وجود دارد تحمل پذیری خطا امری مهم به شمار میروددر نتیجه تحمل پذیری در برابر خطا یکی از فاکتورهای مهم درشبکه های حسگر بیسیم 

می باشد.

معماری ارتباطی شبکه های حسگر

گره های حسگر در محیط پراکنده می شوند، اطلاعاتی را جمع آوری کرده و آنهارا به وسیله ارتباطات چندگامی

 به سمت چاهک ارسال می کنندگره هایچاهک ممکن است از طریق ماهواره یا اینترنت به مدیر وظایف متصل

 باشد.پشته پرتکلی که توسط حسگرها و چاهک استفاده می شود دارای لایه های :کاربرد، انتقال، شبکه، پیوند 

داده، فیزیکی و سطح ترازهای مدیریت وظیفه،مدیریت توان و  مدیریت تحرک است.

فاکتورهای موثر در طراحی شبکه های حسگر بی سیم

طراحی این شبکه ها متاثر از عوامل زیای از جمله تحمل پذیری در برابر خرابی،مقیاس پذیری، هزینه ساخت، 

محیط عملیاتی، توپولوژی، محدودیت های سختافزاری، رسانه ارتباطی و مصرف انرژی می باشد.

کاربرد های شبکه های حسگر بی سیم

حسگرها بر اساس نوعشان می توانند کمیت های مختلفی را اندازه گیری کنند که عبارتند از :

دما، رطوبت، حرکت وسیله نقلیه، وضعیت یا شدت نور، فشار، مواد تشکیل دهنده خاک، سطح نویز، وجود یا

عدم وجود یک شیء خاص، سطح تنش مکانیکی بر روی یک شیء، وضعیت کنونی یک شیء در حال حرکت

مانند سرعت، جهت و اندازه.

انواع شبکه های حسگر بی سیم از لحاظ ساختاری

شبکه های حسگر بیسیم ساخت یافته: این شبکه ها به صورت از پیش تعیین شده در محیط پراکنده

می شوند. در نتیجه ناحیه ای که زیر پوشش نباشد وجود نخواهد داشت.

شبکه های حسگر بیسیم غیرساخت یافته: در این شبکه ها گره ها به صورت تصادفی در محیط پراکنده 
می شوند و ممکن است گره در شرایط غیرقابل پیش بینی قرار بگیرند. گره های این شبکه ها وظایف را به

صورت خودکار و بدون هدایت یک رهبر و مدیر انجام می دهند. نگهداری این شبکه بنابر عواملی همچون

مدیریت اتصالات، امنیت ، پروتکل های خود سازمانده ، مدیریت مصرف انرژی، خوشه بندی و ... نسبت به ساخت یافته مشکل تر ی باشد.

شبکه های حسگر بی سیم

شبكه  هاي حسگر بي سيم  از نودهاي حسگركوچكي تشكيل  شده  اند  كهبه  طور بي سيم  با  هم  

در ارتباط هستند . شبكه هاي بيسيم بر اساسهمكاري و  هماهنگي تعداد زيادي از اين نودها تشكيل  شده

 واز حس كردنپارامتر هايي نظير تغييرات  دما، نور، لرزش، ميزان رطوبت و  تابش و ...  به  جمعاوري اطلاعات  

در مورد پيرامون  خود مي پردازند .
نود هاي حسگر شامل واحد پردازش مي باشند، در نتيجه به جاي ارسال دادهخام به مقصد، از پردازنده خود

 استفاده كرده و بر روي داده ارسالي، محاسباتيدر حد توان خود انجام مي دهند و تنها قسمت هاي مورد 

نياز داده مورد نظر رابه  پردازنده  مركزي انتقال ميدهند .
امروزه  شبكه هاي حس گر بيسيم به  عنوان يكي ا ز مباحث داغ  علمي مطرحميباشد و  تحقيقات  زيادي  

در جهت  معرفي و  پيشرفت  آن  در حال  انجام است .